SOKA-BAU (Sozialkassen der Bauwirtschaft) to marka-parasolowa dla dwóch funduszy emerytalnych dla pracowników branży budowlanej, ULAK (Urlaubs- und Lohnausgleichskasse der Bauwirtschaft) oraz ZVK (Zusatzversorgungskasse des Baugewerbes AG). Wspólnie zapewniają one świadczenia związane z urlopem, dodatkowe świadczenia emerytalne oraz wsparcie finansowe dla szkoleń dla wszystkich pracowników i przedsiębiorstw branży budowlanej.
SOKA-BAU jest odpowiedzialna za gromadzenie i raportowanie informacji dotyczących ilości dni urlopu płatnego oraz wynagrodzenia za urlop płatny. Wynagrodzenie za urlop płatny stanowi część wynagrodzenia brutto pracowników. Składka opłacana przez pracodawcę wynosi obecnie 15,20% tej kwoty. Składkę należy przelać na konto SOKA-BAU w określonych terminach.
W przypadku zgłaszania wynagrodzenia za urlop istnieje możliwość saldowania, czyli zapisywania wypłaconego wynagrodzenia za urlop na koncie składkowym. Warunkiem saldowania jest złożenie wszystkich zgłoszeń miesięcznych oraz danych podstawowych.
SOKA-BAU pełni istotną rolę w zapewnianiu praw pracowników branży budowlanej związanych z urlopem, dodatkowymi świadczeniami emerytalnymi oraz wsparciem dla szkoleń. Jej działalność koncentruje się na gromadzeniu informacji dotyczących urlopu płatnego i wynagrodzenia za ten okres, a także na pobieraniu składek od pracodawców i administrowaniu funduszami emerytalnymi dla branży budowlanej.
Zobacz więcej o: Soka-Bau – czym jest?
Soka-Bau – informacje
Sozialkassen w branży budowlanej są wspólnymi instytucjami stron umowy zbiorowej (odpowiednich związków pracodawców i IG BAU). Dla firm budowlanych podlegających ogólnokrajowej umowie zbiorowej dla przemysłu budowlanego (BRTV-Baugewerbe) i głównie dla sektora głównego budownictwa, decydujące znaczenie ma SOKA-Bau z siedzibą we Wiesbaden. Oferuje ona następujące usługi:
- Zapewnienie uprawnień urlopowych (wynagrodzenie za urlop i dodatkowe pieniądze na urlop) dla pracowników wykonujących pracę zarobkową za pośrednictwem ULAK (kasy równoważenia wynagrodzenia i urlopu),
- Obszar dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego (ZVK-Bau),
- Ponadprzedsiębiorcze ubezpieczenie emerytalne z tytułu dodatkowej renty tarifowej (TZR),
- Finansowanie szkolenia zawodowego uczniów,
- Zabezpieczenie wartościowych środków z elastycznego czasu pracy. Usługi dotyczące procedury urlopowej są świadczone również przez inne kasy podobnie jak ULAK, dla firm budowlanych z siedzibą:
- W stanie Bawaria przez “Gemeinnützige Urlaubskasse des Bayerischen Baugewerbes (UKB)” (Społeczna kasa urlopowych pracowników budowlanych Bawarii),
- W Berlinie przez “Sozialkasse des Berliner Baugewerbes (SOKA-Bau Berlin)” (Społeczna kasa pracowników budowlanych w Berlinie). Obok SOKA-Bau, ustawa o zabezpieczeniu procedury kas społecznych (SokaSiG II z 16 maja 2017 r.) stanowi również podstawę prawowitą dla innych branż, takich jak malowanie i lakierowanie, pokrycie dachowe, budownictwo rusztowań, kamieniarstwo i rzeźba w kamieniu, ogrodnictwo, krajobraz i budowa boisk (GaLaBau), produkcja wyrobów betonowych, przemysł materiałów skalnych wraz z produkcją wyrobów betonowych i ceramiki. Dla tych branż obowiązują częściowo kasowe systemy społeczne i różne stawki składek, takie jak SOKA-Dachdeckerhandwerk, SOKA-Gerüstbaugewerbe i Malerkasse dla malowania i lakierowania. Podstawą dla systemu kas społecznych jest ogólnie obowiązująca wersja “Umowy zbiorowej z dnia 29 stycznia 2021 r. dotyczącej zmiany umowy zbiorowej dotyczącej procedury kas społecznych w przemyśle budowlanym (VTV) z 28 września 2018 r.”, zawarta między stronami.
Umowy zbiorowej i obowiązująca od 1 stycznia 2021 r. Szczegółowe wyjaśnienia znajdują się w artykule “Procedura kas społecznych w przemyśle budowlanym” oraz w szczególności w procedurze rekompensacyjnej SOKA. Od 1 stycznia 2019 r. weszła również w życie nowa wersja “Umowy zbiorowej dotyczącej szkolenia zawodowego w przemyśle budowlanym (BBTV z 28 września 2018 r.)”, która przewiduje podwyższenie kwot refundacji za szkolenia ponadprzedsiębiorcze zgodnie z § 24 ust. 1 i 2 w BBTV, szczegółowo opisane w artykule “Szkolenie zawodowe w branży budowlanej”.
Wypłata Soka-Bau
Na podstawie tego, kasy społeczne zajmują się zadaniami związanymi z zabezpieczeniem społecznym pracowników budowlanych. Zadaniem kas społecznych jest zapewnienie lub wypłacenie następujących roszczeń pracownikom:
- Wypłata wynagrodzenia za urlop dla pracowników wykonujących pracę zarobkową,
- Zwrot kosztów szkolenia dla uczniów,
- Dodatkowe zabezpieczenie emerytalne jako zabezpieczenie społeczne na starość. Przedsiębiorstwa budowlane są zobowiązane do miesięcznego wniesienia składek na kasy społeczne, z których finansowane są świadczenia socjalne dla pracowników oraz szkolenia zawodowe i które następnie są zwracane przedsiębiorstwom budowlanym. Uczniowie są zwolnieni z obowiązku składkowego. Obliczenie składek w procedurze kas społecznych opiera się na opodatkowanym kwocie brutto wynagrodzenia wszystkich pracowników wykonujących pracę zarobkową. Od 2021 roku przedsiębiorstwa budowlane są również zobowiązane do wpłacania składki na szkolenie zawodowe w branży budowlanej zgodnie z § 17 VTV do organu pobierającego składki za każdego pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę (nie dotyczy to jednak pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na część etatu) w wysokości 18 € miesięcznie. Pobieranie składek na ULAK odbywa się poprzez ZVK-Bau (Kasa Dodatkowego Zabezpieczenia Społecznego Przemysłu Budowlanego). Od 2021 roku przedsiębiorstwo jest również zobowiązane do wpłacania składki do organu pobierającego. Stawki składek dla SOKA-Bau, różnicowane ze względu na obszary taryfowe w Niemczech: Niemcy Wschodnie, Niemcy Zachodnie i Berlin, są corocznie sprawdzane i ewentualnie dostosowywane, zgodnie z wcześniej ustalonym planem, do roku 2022 według następującego zestawienia dla Niemiec Zachodnich i Wschodnich: Rok 2021 2022 Urlop 15,4 15,2 Szkolenie zawodowe 2,4 2,4 ZVK Zachód 3 3,2 ZVK Wschód 1,1 1,1 Całość D – Zachód 20,8 20,8 Całość D – Wschód 18,9 18,7
Przeznaczone dla Berlina, również z podziałem na Berlin Zachodni – całkowita stawka 25,75% oraz Berlin Wschodni – całkowita stawka 23,75%. Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się w artykule dotyczącym SOKA-Bau Berlin. Pozostałe stawki składek są ustalane przez samodzielne kasy społeczne, takie jak kasa dla dekarzy, stolarzy, malarzy i lakierowców (kasa malarska) itp. Obowiązek wpłaty składek na kasy społeczne przemysłu budowlanego dotyczy również przypadku nielegalnego zatrudnienia pracowników. W tej sprawie wydano orzeczenie przez Federalny Trybunał Pracy 17 kwietnia 2013 r. (Sygnatura: 10 AZR 185/12), które stwierdza, że wypożyczający pracowników bez zezwolenia, zgodnie z § 1 ust. 1 ustawy o wypożyczaniu pracowników (AÜG), do przedsiębiorstwa budowlanego, w którym pracują, jest zobowiązany do wpłaty składek na kasy społeczne przemysłu budowlanego.
